26 дек. 2011 г.

Երբ պարտականություններն ու իրավունքները խառնվում են

Վաչագան Ադունց
Մարիամ Մաթևոսյան
Հանրային ծառայությունների ոլորտը մի համակարգ է, որը մի կողմից թափանցիկ է, մյուս կողմից` փակ. հաշվի առնելով սպառողների իրազեկ լինելու ցանկությունն ու հնարավորությունը: Բայց, եթե անկեղծ լինենք, հանրությանն իրազեկելու կոչված կառույցներն ու ԶԼՄ-ներն էլ այս հարցում դեռևս լուրջ անելիք ունեն, որովհետև սպառողները բավարար տեղեկացված չեն. թերթերը, հեռուստաալիքների այլընտրանքները այսօր ոչ այնքան էժան ու ոչ բոլորին են մատչելի:

Հանրային ծառայությունների ոլորտը ավելի լավ պատկերացնելու ու հնարավորինս մատչելի լուսաբանելու համար պարբերաբար կանդրադառնանք ջրային համակարգին, որը ներառում է խմելու, ոռոգման, տեխնիկական, արդյունաբերական ջրերի մատակարարումը, ջրահեռացումը և կեղտաջրերի մաքրումը: Խոսակցությունն այս անգամ կոնկրետ խմելու ջրի ու դրան առնչվող խնդիրների մասին է:Մեր զրույցի սկզբում ՙՀայջրմուղկոյի ՓԲԸ-ի հարավային տարածքային մասնաճյուղի Գորիսի տեղամասի պետ Վաչագան Ադունցը միանգամից մտավ հենց մեզ ցանկալի ՙերակի՚ մեջ ՙՈլորտի կարգավորման հիմնական սկզբունքն է` թափանցիկության ապահովում հասարակության համար, սպառողների և կարգավորող անձանց շահերի հավասարակշռություն, -նշեց նա, հավելելով. ՙՄեր ընկերությունը զբաղվում է ազգաբնակչության և հիմնարկ-ձեռնարկությունների ջրամատակարարման և ջրահեռացման` ակունքից ջուրը մինչև սպասարկման ցանց տեղափոխելու և սպասարկման ցանցի միջոցով մինչև բնակարանի ծորակ հասցնելու, օգտագործած կեղտաջրերը հեռացնելու գործով: Գորիսից բացի սպասարկում ենք նաև 9 համայնք` Շինուհայր, Խոտ, Հարթաշեն, Քարահունջ, Հալիձոր, Հարժիս, Տեղ, Կորնիձոր, Քարաշեն: Նշված և Գորիս համայնքում ապահովում ենք 24-ժամյա ջրամատակարարում՚:

Խոսելով անջատումների մասին, Վ. Ադունցը նկատեց, որ տարբերակվում են երկու տեսակի անջատումներ. հարկադրված` չպլանավորված հանգամանքներով պայմանավորված, և` պլանային: Առաջինի դեպքում ջրամատակարարման ընդհատումներ իրականացվում են այն դեպքերում, երբ հնարավոր չէ վթարավերականգնման աշխատանքները տեղափոխել հաջորդ օր` անհետաձգելի լինելու պատճառով: Այս դեպքերում, ըստ տեղամասի պետի, փորձում են սպառողների իրազեկումն իրականացնել աշխատակիցների, ծանոթ-բարեկամների միջոցով կամ զանգերով:

Պլանային անջատումներն, ըստ ընկերության ղեկավարի, բնականաբար, ավելի կարգավորված են նաև իրազեկման առումով. ՙՊլանային աշխատանքները սկսելու նախորդ օրը հայտնում ենք հեռուստատեսությամբ (հիմնականում օգտվում ենք տեղական ՙԼաստ՚ և կաբելային հեռուստատալիքներից): Հայտարարությունները, ըստ պայմանավորվածության, հեռարձակվում են հիմնականում երեկոյան ժամերին, որպեսզի հնարավորինս շատ մարդ իրազեկվի՚:

Կրկին անդրադառնալով անջատումների խնդրին, Վ. Ադունցը փաստեց, որ ջրամատակարարման 24-ժամյա դադարեցում չի լինում, և ընդհատումները առավելագույնը տևում են 3-4 ժամ. ՙՁգտում ենք աշխատանքները հնարավորին չափով արագ իրականացնել: Իսկ ինչ վերաբերում է իրազեկմանը, ասեմ, որ մենք չենք կարող վթարավերականգնման աշխատանքները սկսել բնակչության իրազեկումն իրականացնելուց հետո միայն՚:

Ասվածը հիմանվորելու համար նա վկայակոչեց ավելի կոնկրետ իրավիճակ. ՙՊատկերացրեք, որևէ վթար է եղել ինչ-որ շենքի մի բնակարանում, ու ամբողջ տունը ջրով է լցվել: Մեզ զանգահարում են ու խնդրում, որ ընդհանուր փականից ջուրը փակենք:

Փակելու դեպքում մի ամբողջ թաղամաս կջրազրկվի: Լինում են մարդիկ, ովքեր դժգոհում են, լինում են դեպքեր, այսինքն ֆորսմաժորային իրավիճակներ, որ մենք, ուզած-չուզած, անջատում ենք: Եվ կարևոր է, որ ազգաբնակչությունը, հասկանալով անջատումի անխուսափելիությունը, ներողամիտ լինի նման դեպքերում, մանավանդ, որ հիմնականում հին ու մաշված Է ջրամատակարարման ներքին ցանցը՚:

Խոսելով մատակարարվող խմելու ջրի որակի, մասնավորապես, քլորացման մասին, Վ. Ադունցը նկատեց, որ միանշանակ բավարար չափով ջուրն ավտոմատ քլորացվում է հեղուկ քլորով և ջրի որակը հնարավոր է ստուգել տեղամասի տարածքում գտնվող ժամանակակից սարքավորումներով ապահովված լաբորատորիաում:

ՙՀավատացում եմ, որ մեր վերահսկողության արդյունքում երբևէ նորմայից շեղումներ չեն արձանագրվել՚,-ասում է Վ. Ադունցը: Հարցի առնչությամբ նա նշում է նաև, որ տեղամասը համագործակցում է Սանէպիդկայանի հետ, և որակի հսկողության առումով վերահսկողության անհրաժեշտություն չի լինում: ՙՄենք կիրառում ենք վերահսկողության մշտապես գործող համակարգ, ու գործը երբեք համաճարակի չի հասնում՚,-եզրափակում է տեղամասի պետը:

Զրույցի վերջում կրկին անդրադառնալով սպառողների իրազեկման մեխանիզմներին, տեղամասի պետը մտահոգություն հայտնեց, որ բնակչությունն այնքան էլ տեղյակ չէ իր իրավունքներին, չնայած որպես հանրային ծառայություն մատուցող ընկերության, իրենք ձգտում են մաքուր ջուր ապահովել, դրա համար մշտապես հիմնանորոգման, բարեկարգման աշխատանքներ են իրականացնում:

Նախատեսվում է առաջիկայում փոխել բազմաբնակարան շենքերի ջրատար ցանցը, սակայն Վ. Ադունցի կարծիքով, դժվար գործընթաց է սպասվում իրենց, որովհետև բնակչությունը սեփական տուն, սեփական բնակարան հասկացությունները իրարից շատ է տարբերակում: Շատ հաճախ բնակիչն ինքն է խոչընդոտում տեղամասի աշխատանքներին. խողովակ փոխել չի թույլատրում, ասելով` տունը նոր եմ վերանորոգել: Խնդրի կարգավորման գործում նա կարևորում է նաև համատիրությունների ստեղծումը, որի դեպքում իրենք արդեն գործ կունենային ոչ թե առանձին բնակիչների, այլ մեկ կազմակերպության հետ, որը կներկայացներ բաժանորդների շահերը: ՙԲնակիչը չգիտի, որ, բացի ջրմուղից, կա քաղաքային իշխանություն, կա սպասարկման վարձ, կա բնակկոմունալ հիմնարկություն ու ամեն մի խնդրի դեքում` տեղին, թե անտեղի, դիմում է մեզ՚, -ասում է Վ. Ադունցը, շարունակելով, որ բազմաբնակարան շենքերը կառավարման մոդել պետք է ունենան. բնակիչը չգիտի, որ տանիքից մինչև նկուղ հատվածը պատկանում է իրենց, ու ցանկացած խնդիր պետք է իրենց միջոցներով լուծեն՚:

Այն հարցին, թե խմելու ջրի մատակարարման վարձավճարների գանձումների հետ կապված արդյո՞ք կան հարուցված դատական գործեր, տեղամասի պետը նշեց, որ ցավոք, դատական գործեր միշտ էլ կան և դրանց հիմքում էլի մարդկանց սոցիալական վիճակն է, իրավունք-օրենքների չիմացությունը, հաճախ` անտարբերությունը.. Մարդիկ տարիներով չեն վճարում խմելու ջրի վարձը և չեն անհանգստանում, մինչև հարցը չի հասնում դատարան և այստեղ էլ չեն կարողանում ոչ պաշտպանել իրենց իրավունքները, ոչ էլ տարանջատել պարտականությունները՚:





Комментариев нет:

Отправить комментарий